စိတ္ကူးယဥ္ႏုိင္ငံေရး

စိတ္ကူးယဥ္ႏုိင္ငံေရး

စာေရးသူကေတာ႔ လက္ေတြ႔မပါတဲ႔ စိတ္ကူးယဥ္ ကမၻာၾကီးမွာ သိပ္ေမြ႔ေလ်ာ မေနၾကပါနဲ႔လို႔ပဲ

သတိေပးခ်င္တယ္။

အတိုက္ခံေတြ ေအာ္ရင္း ၊ ဆဲဆို ျမည္တြန္ေတာက္တီး ေနခ်ိန္မွာ

အစိုးရ က အေရြ႔ရွိေနတယ္။ေျပာင္းလဲမႈ ရွိတယ္။

အစိုးရစီမွာ အာဏါရွိတယ္ ၊ ေငြ ရွိတယ္။

လက္ရွိေျပာင္းလဲ မႈေၾကာင္႔ ကမၻာကလည္း ေနာက္က ပန္႔ပိုးလာျပီ

အရွိန္ ရလာတာနဲ႔ အမွ် အစိုးရ ရဲ႔ capacity ဟာလည္း လိုက္ျမင္႔တက္လာျပီ။

စစ္အာဏါရွင္ ဘ၀ကေန ဒီမိုကေရစီ ကိုတေျဖးေျဖး ေျပာင္းလာတာနဲ႔ အမွ်

ျပည္သူကိုုၾကည္႔ရေတာ႔မယ္

ျပည္သူကိုၾကည္႔တာနဲ႔ အမွ် ၊ ဘ၀မွန္ စျပဳလာျပီ။

ေဒၚစု ေတာင္ ျပည္သူ႔ အက်ိဳးၾကည္႔ျပီး အတိုင္းအတာ တစ္ခုအထိ လက္တြဲ ခဲ႔ျပီပဲ

တိုင္းျပည္အတြက္ (အျပဳ) သမားေတြ မ်ားလာေလ ၊ အရွိန္ ရ ျပီး

တိုင္ျပည္ တိုးတက္ဖို႔ပဲ ရွိတယ္။

တိုင္ျပည္တိုးတက္ရင္ ဘယ္သူေတြကို ဆင္းရဲတြင္း က ဆြဲထုတ္ႏုိင္မယ္ ထင္ပါသလဲ

တိန္ေလ်ာက္ပိန္ ဟာ တရုတ္ သန္း ၃၀၀ ကုိ ဆင္းရဲတြင္း က ဆြဲတင္ႏုိင္ခဲ႔တယ္

ေတာ္လွန္ေရးေခတ္မွာေတာ္လွန္ေရး သမားေတြ လိုသလို

တိုင္းျပည္ထူေထာင္တဲ႔ ေခတ္မွာ ပညာတတ္ေတြ လိုပါတယ္။

Capacity ျပည္႔တဲ႔သူေတြလိုပါတယ္

ဒါေၾကာင္႔ ပညာတတ္ေတြျဖစ္ေအာင္လုပ္ၾကပါ။ Capacity ျမင္႔ေအာင္ၾကိဳးစားၾကပါ။

လက္ေတြ႔ကမၻာက ဘယ္သူ႔ကိုမွ ေစာင္႔မည္ မဟုတ္ပါ။

ေနာက္ဆံုး စိတ္ကူးယဥ္သမားေတြ ေအာ္ရင္း ဆန္႔က်င္ရင္း ယူတိုးပီးရား စိတ္ကူးယဥ္ ကမၻာထဲ မွာ  က်န္ခဲ႔ၾကတာကို ျမင္ေယာင္ေနမိတယ္။ တေျဖးေျဖး တကမၻာစီ ျခားသြားၾကျပီေလ ….

အႏုပညာ ဆရာၾကီး အေမရိကားမွာ စူရွီ (၅)ႏွစ္ေလာက္လိပ္ျပီးရင္

ျမန္မာႏုိင္ငံကို ကယ္တင္ဖို႔ ျပန္လာတဲ႔  အခါ ေလဆိပ္မွာ သြားၾကိဳဆိုၾကဦးစို႔

လူငယ္ေလးေတြ အသိ တုိးပါေစ။

ဘိုဘိုေက်ာ္ျငိမ္း

ေအာက္တိုဘာလ (ရ) ရက္ ၂၀၁၂

ဇင္းမယ္ျမိဳ႔

       အပိုင္း (၂)

(၈)

အခြင္႔အေရးရေတာ႔ 

အေမရိကန္ေတြက သူတို႔ ဖက္ပါေအာင္ propaganda အေနနဲ႔ စာေရးဆရာေတြ

အႏုပညာသမား ၊ စစ္သားေတြ ၊ ပညာတတ္ေတြ ၊  လူစံုကို သူတို႔ႏုိင္ငံကို ကုန္က်စရိတ္ေပးျပီး

Training ဆိုျပီး သင္တန္းေတြ ေပးေလ႔ရွိပါတယ္။

ဗမာ စစ္တပ္ထဲမွာ ပင္ အေမရိကန္ျပန္ေတြရွိၾကပါတယ္။

Navy Seal ေအာင္ခဲ႔သူ အနဲအက်င္း ေတာင္ရွိပါတယ္။

Egress က ေဒါက္တာေန၀င္းေမာင္ တို႔လည္း Yale က သင္တန္းခြင္႔ရခဲ႔ၾကသည္ပဲ။

Harvard ကိုလည္း ဒီမိုသမား တခ်ိဳ႔ ၊ တက္ခြင္႔ရခဲ႔ၾကသည္ပဲ 

Iowa ျပည္နယ္က သင္တန္းျပန္ေတြက မနဲလွပါဖူး။ ႏွစ္စဥ္ ေခၚတာကိုး

ျမန္မာ ႏုိင္ငံသား အမ်ားစု ဟာ မိမိတုိင္းျပည္ ကို ျပန္ၾကတာမ်ားပါတယ္။

အေမရိကန္ ကုိ၀င္ဖို႔ ျပည္၀င္ခြင္႔ ဗီဇာရဖို႔ ဆိုတာ အင္မတန္ ခက္ပါတယ္

ဒီလို လြယ္လြယ္ နဲ႔ရတဲ႔ အခြင္႔အေရးကို အသံုးခ်ျပီး (ခုန္ခ်) တဲ႔ သူေတြ ဟာ

မရွိဖူးေတာ႔ မဟုတ္ ..အနဲစု လို႔ ေျပာလု႔ိ ရမယ္ထင္ပါတယ္။

အေၾကာင္းက (ခုန္)ခ်ျပီးရင္ ၊ ခိုလႈံခြင္႔ ေတာင္းရပါမယ္။

အေမရိကန္က ျမန္မာႏုိင္ငံလို (လဘ္) ထိုး၍ မရပါ။

ဥပေဒ ေဘာင္ထဲ၀င္ရပါမည္။

ဥပေဒ ေဘာင္၀င္ရန္ ၊ အေၾကာင္းျပည္႔စံုရပါမည္။

အေထာက္အထား ျပည္႔စံု ရပါမည္။

ထို႔ေၾကာင္႔ ၾကိဳတင္ၾကံစည္ ၊ prepare မလုပ္ထားပဲ ခုန္ခ်၍ မလြယ္ပါ။

ဤ အေထာက္အထားမ်ားကို လည္း မိမိ ႏွင္႔ တပါထဲ ယူလာလွ်င္ အ၀င္ မွာ အႏၱရာယ္ရွိပါသည္။

ၾကိဳတင္စီမံရပါမယ္။

ဆိုလိုတာက … အေမရိကားေရာက္မွ (ခုန္) ခ်ခ်င္စိတ္ေပၚလာလို႔ မရပါ

မလာခင္ ကတည္း က အၾကံအစည္ ရွိခဲ႔ရပါမည္။

(၉)

စနစ္ကို မသိရင္ 

စာေရးသူ ဟာ ခိုလံုခြင္႔ ေလွ်ာက္တဲ႔ အေတြ႔အၾကံ မရွိခဲ႔

စာေရးသူ အိမ္ကို မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ ေရာက္လာေတာ႔

စနစ္ ကိုနားမလည္ေတာ႔ ၊ အပယ္ခံ ရ ၊ တရားရံုးေရာက္ရ နဲ႔

ရြာလည္ခဲ႔ရတယ္။ ျပီးမွ …

စနစ္ အေၾကာင္းကိုလည္း ေကာင္းေကာင္းနားလည္သြားရတယ္။

အေထာက္အထား လိုအပ္မႈ ကိုလည္း ေကာင္းေကာင္းသေဘာေပါက္ခဲ႔ရတယ္။

(၁၀)

 စနစ္အေၾကာင္း (သိ) လို႔ 

အႏုပညာသူရဲေကာင္းၾကီးဟာ ျပည္တြင္း ျပည္ပ က လက္၀ဲ မိတ္ေဆြေတြရဲ႔

အကူအညီ နဲ႔ Iowa က သင္တန္းကို တက္ခြင္႔ရခဲ႔ပံု ေပၚတယ္။

ျပည္တြင္း က (အနီ) ေတြ ေျပးၾကေတာ႔ တရုတ္ကို မေျပး

အေမရိကန္ ကိုပဲ ေျပးၾကတာကိုး

သင္တန္းျပီးေတာ႔ မျပန္ေတာ႔ဖူး

အႏုပညာ သူရဲေကာင္းၾကီးက (ခုန္ခ်) လိုက္ေလရဲ႔

အပယ္မခံရ ၊ တရားရံုး မေရာက္ပဲ ခိုလံႈခြင္႔ရတယ္ ဆုိတာ

အေထာက္အထားခိုင္းလံု လုိ႔ ၊ တင္ျပခ်က္ ျပည္႔စံုလို႔

ဒီလို ျပည္႔စံုဖို႔ဆိုတာ ၊ ျပင္ဆင္မႈ မပါပဲ မျဖစ္ႏုိင္

ဒါေၾကာင္႔ ဥပေဒ စကားနဲ႔ ေျပာရရင္ Motive က အထင္အရွား ျမင္ေနရျပီ

မထြက္ခင္ ကတည္း က motive ပါလာျပီးသား

ဒါဟာ ရလာတဲ႔ (အခြင္႔အေရး) ကို မိမိ (အက်ိဳး) အတြက္ (အသံုးခ်) တာပဲ

ပါးစပ္ က လူၾကားေကာင္းေအာင္ ေျပခ်င္သလို ေျပာလို႔ ရတယ္

တကယ္အခြင္႔ အေရး ရလာေတာ႔ စိတ္မထိန္း ႏုိင္ရွာဖူး

ဒါ Corruption သို႔မဟုတ္ Corruptive Mindset ရဲ႔ (အစ) လို႔ ယူဆ လို႔ရတယ္

ေကာက္ခ်က္ခ် လို႔ရတယ္။

ဒီလို (အခြင္႔အေရး) ယူျပီး (ခုန္ခ်) လိုက္တဲ႔ အတြက္

ေနာက္လူေတြ မထိခိုက္ ႏုိင္ဖူးထင္ပါသလား

Harvard ကို ABSDF ဥကၠ႒ေဟာင္း ကိုႏိုင္ေအာင္တက္ခြင္႔ရေတာ႔

ေျမာက္ပိုင္းက လူသတ္မႈ အေၾကာင္းတိုင္ၾကတယ္

ေပးတာက ဒီမိုကေရစီ အေရးတိုက္ပြဲ၀င္ေနသူ အတြက္

ဒီအမဲစက္ၾကီးနဲ႔ဆိုေတာ႔ Harvard က မေပးေတာ႔ဖူးဆိုျပီး ျငင္းလိုက္တယ္။

တရားစြဲ ခံရမွာဆိုးလို႔ ထင္ပါရဲ႔ Harvard ကဒီမိုသမား ေတြကိုေနာက္ထပ္ မေပးေတာ႔ဖူး

ေနာက္လူေတြေကာ ၊ တုိင္းျပည္ပါ မနစ္နာဖူးလား

ဗမာေတြ ေပးရင္ ခုန္ခ်တယ္ကြ ဆို ရင္ ဗမာေတြ အားလံုး ယံုၾကည္မႈ credibility ထိတာပဲ

ဒါေၾကာင္႔ ဘယ္ဖက္ကပဲ ၾကည္႔ၾကည္႔ (ခုန္ခ်) တာဟာ (တကုိယ္ေကာင္း) ဆံျခင္းပဲ

အကယ္၍သာ တိုင္ျပည္ကိုျပန္မဲ႔ လူငယ္ တဦးသာ ဒီအခြင္႔အေရးရခဲ႔ရင္ အခုလို ကူးေျပာင္းကာလ မွာ တိုင္းျပည္  အတြက္အက်ိဳး မျပဳႏုိင္ဖူးလား။

စစ္ဗိုလ္သားသမီးေတြ အခြင္႔အေရးသူျပီး အခြင္႔ေရးကို ျဗဳန္းပစ္တာနဲ႔ ဘာကြာသလဲ။ 

(၁၁)

အေၾကာင္းျပတာက 

ေဖ႔စ္ဘုတ္သူရဲေကာင္းၾကီး  အေၾကာင္းျပတာက အႏုပညာတိုးတက္ခ်င္လို႔ပါတဲ႔

နဲနဲ ဆန္းစစ္ၾကည္႔ရေအာင္…

ႏိုင္ငံေရး ခိုလႈံခြင္႔ ရျပီးရင္ အခ်ိန္ တစ္ခု ( (၂) ႏွစ္လို႔ထင္တယ္) ေနျပီးမွ

Permanent Residence လို႔ေခၚတဲ႔ green card ရပါတယ္။

Permanent Residence ရျပီးတဲ႔ သူတစ္ေယာက္ဟာ

အေမရိကားမွာ သတ္မွတ္ထားတဲ႔ အခ်ိန္တစ္ခု အထိ အေမရိကန္ေျမ မွာေနရပါတယ္။

ေနာက္မို႔ဆို ျပန္ယုတ္သိမ္း ႏုိင္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင္႔ Harvard ကေအာင္တဲ႔ ဗဟုအဖြဲ႔ ၀င္တစ္ေယာက္ဟာ ထိုင္းကေန

အေမရိကားမွာ ျပန္လည္ ေရႊ႔ေျပာင္း ေနထိုင္ခဲ႔ရတယ္။

စာေရးသူ ေလးစားတဲ႔ ဗဟုအဖြဲ႔၀င္ ကိုေအာင္သူျငိမ္း ဟာလည္း

အေမရိကားမွာ စာအုပ္ျပန္ျပန္လဲ ရင္း အေမရိကန္ ေျမေပၚ ေနျပေနရပါတယ္။

Permanent Residence ရျပီး (၅) ႏွစ္ေနမွ တိုင္းရင္သား Citizenship  ေလွ်က္ခြင္႔ရွိပါတယ္

Citizen ျဖစ္မွ ဒီ၀ဋ္က ကၽြပ္ပါတယ္။

ဒါ လ၀က ဥပေဒ ေတြပါ။

အေမရိကန္ေတြဟာ လူလည္ၾကီးသားသမီးေတြပါ

Permanent Residence ရတာနဲ႔ ကိုယ္႔ႏုိင္ငံကိုယ္ ျပန္ေနလို႔မရပါ။

ခိုလံုခြင္႔ Political refugee ေလွ်ာက္တယ္ဆိုတာကလည္း

ျမန္မာႏိုင္ငံကိုသာ ျပန္ခဲ႔ရင္ အႏၱရာယ္ ရွိတယ္ဆိုျပီး ေလွ်ာက္ရတာပါ။

ေနႏုိင္ရဲ႔နဲ႔ .. ျပန္ႏိုင္ရဲ႔ နဲ႔ ..(လိမ္) ေလွ်ာက္တာဆိုရင္လည္း (လူလိမ္) ဆိုတာ

အေမရိကန္ေတြ မသိေတာင္ ဘုရား ၊ နတ္ေတြနဲ႔ (ကိုယ္) ေစာင္႔နတ္ ေတာ႔ သိမွာပါ။ 

(၁၂)

ေနလို႔ရတာနဲ႔ ျပီးေရာလား 

အေမရိကားမွာ Professional အေနနဲ႔.ေအာင္ျမင္ဖို႔ .. ထင္ေပၚဖို႔ ..ဖိုဆိုတာ

စိတ္ကူးယဥ္လို႔ လြယ္ေပမဲ႕ ..လက္ေတြ႔မွာ မလြယ္လွပါ။

ဘာေၾကာင္႔လဲ

အေမရိကားမွာ survive ျဖစ္ဖို႔ … တကမၻာလံုး..နဲ႔ ျပိဳင္ရတာကိုး …

တကမၻာလံုးက လူေတြက လာခ်င္ၾကတာကိုး

အေမရိကန္ အသိမရွိ ...တေကာင္ၾကြက္..ဆိုရင္ … မိမိအရည္အေသြး ကိုသာ အားကိုးစရာရွိပါတယ္။

ေနာက္ အေမရိကန္ေတြဟာ Professional ေတြ ၊ သြားျဖီးလို႔မရ

NED ကို လိမ္ျပီး ေငြညာ စားဖို႔ အစီအစဥ္ရွိလွ်င္ေတာ႔ မေျပာတတ္။

(၁၃)

မွတ္မိေသးတယ္ 

စာေရးသူ Systems Architect အလုပ္ကို HP မွာေလွ်ာက္ေတာ႔

အဆင္႔ဆင္႔ phone interview လုပ္ရတယ္

ေနာက္ဆံုး interview မွာ developer engineer ကႏႈိက္ႏႈိက္ခၽြပ္ခၽြပ္ေမးတာ။ ေခၽြးျပန္ေရာပဲ

ထိပ္ဆံုး (၃) ေယာက္ကို လူေတြ႔ Interview လုပ္္တယ္။

အဖြဲ႔ (၃) ဖြဲ႔ စစ္တယ္။ တကယ္မတတ္လို႔ ကေတာ႔ အေစာၾကီးပြဲျပီးျပီ

ေနာက္ဆံုး အားလံုး စံုၾကျပီး အားလံုးအေရွ႔မွာ မိမိဟာဘာေၾကာင္႔ အေတာ္ဆံုးလဲ

မိမိကိုေရြးခ်ယ္သင္႔သလဲ ဆိုတာကို (၁၅) မိနစ္ အတြင္းေျပာရတယ္။

ဒီ technique ဟာ self-confidence ကိုစစ္ဖို႔ ျပိဳင္ဖက္အခ်င္းခ်င္း ထိပ္တိုက္ေတြ႔ေပးလိုက္တာပဲ

(၁၂) ၾကိဳးအခ်င္းခ်င္း တိုက္ရဲလား ဆိုတာကို စမ္းတာပဲ။

အျဖဴေကာင္က technical သိပ္မႏုိင္ဖူး။ စာေရးသူ က mid size company ကလာတယ္။

ျပိဳင္ဖက္က တရုတ္။ Bell Atlantic မွာ Consultant level ရွိတယ္။ technical ေကာင္းတယ္။

ဒါေပမဲ႔ စာေရးသူေရွ႔မွာ သူ႕အေၾကာင္းေျပာရေတာ႔ အိုးနင္းခြက္နင္းျဖစ္္ေနတယ္။

ေရႊဗမာ က တရုတ္မ်က္လံုးကို တဲ႔တဲ႔ၾကည္႔ျပီး ငါသာလွ်င္ ရထိုက္တယ္ဆိုတာကို

အက်ိဳးနဲ႔ အေၾကာင္းနဲ႔ လုိရင္းတိုရွင္း ရဲရဲၾကီး ေျပာထဲ႔လိုက္တယ္။

အားလံုးက ၀ိုင္းၾကည္႔ေနၾကတာ။ လြယ္ေတာ႔မလြယ္ဖူး

Confidence မရွိရင္ ၊ သတၱိမရွိရင္ ၊ ဒူးေခြသြားႏုိင္တယ္။

Technical ေမးေတာ႔လည္း ဒီလိုျဖစ္ရင္ ဘာလုပ္မလဲ ၊ ဟိုလိုျဖစ္ရင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ

ဆိုတာကိုေမးတာ။ အေတြ႔အၾကံဳ မရွိလို႔ကေတာ႔ ေဂ်ာင္းပဲ။

စာေရးသူ ၾကြားလိုစိတ္နဲ႔ ေျပာတာမဟုတ္ရပါ။

Professional ဆိုတာမလြယ္ဖူး ဆိုတာကို လူငယ္ေလးေတြကို သိေစခ်င္လ႔ိုပါ

စိတ္ကူး မယဥ္ေစခ်င္လို႕ပါ။

ဒီအဆင္႔ကိုေရာက္ေအာင္ ကုပ္ကပ္ၾကိဳးစားခဲ႔ရတာပါ။ လြယ္လြယ္မရခဲ႔ပါ။

(၁၄)

ေဟာလီ၀ုဒ္ (Hollywood) ဆိုတာ။ 

(Hollywood) ဆိုတာက ကမၻာေက်ာ္ ၊ နံပတ္ (၁) ၊ ထိပ္တန္းေတြ

အားလံုးဟာ Professional ေတြခ်ည္းပဲ။ တကမၻာလံုးက ၀င္တိုးဖို႔ၾကိဳးစားေနၾကတာ

(A)List မင္းသားမင္းသမီးတစ္ေယာက္ဟာ တစ္ကားကို USD သန္း (၂၀) ေလာက္အထိ ရၾကတာ။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာက ဗီဒီယိုတကားကို (၃) (၄) ရက္နဲ႔ အျပီး ရိုက္ၾကတယ္တဲ႔

ဆူလြယ္နပ္လြယ္ ၊ ေပါေခ်ာင္ေကာင္းလုပ္သည္လို႔ပဲ ေျပာရမယ္ထင္တယ္။

အခုေတာ႔ မသိေတာ႔ ..အရင္က ေအ၀မ္း ဦးတင္ေမာင္ တုိ႔ ၊ ဦးညီပု တို႔လို ၀ါရင္႔

အႏုပညာသမားေတြ ရွိၾကပါတယ္။

စနစ္တက် မိမိအႏုပညာ အစြမ္းျပႏုိင္ခဲ႔သူေတြပါ။

တႏွစ္မွ ဗီဒီယို တစ္ကား ႏွစ္ကား ရိုက္ရသူေတြ မဟုတ္ပါ။

 (၁၅)

ဘြဲ႔မရွိလွ်င္လည္း Drama School တက္ဖို႔မလြဲပါ။

အေမရိကားမွာ BA – BS မရွိပဲ မာစတာ တက္လို႔မရ

Transcript ျပရပါတယ္။

၈၈ ေတြထဲက မင္းဇင္ နဲ႔ Harvard က ဒီမို ေခါင္းေဆာင္ေတြပဲ စပယ္ရွယ္

အခြင္႔အေရး ရျပီး တက္ခြင္႔ရၾကတာပါ။

မင္းဇင္ ေတာ္တာေတာ႔ လူခ်င္းစကားေျပာၾကည္႔ရင္ သိမွာပါ။ ရွားသား

BA – BS တက္ဖို႔လည္း အနဲဆံုး (၃) ႏွစ္တက္ရမယ္။ ေငြကုန္မယ္။

ဒီေတာ႔ ပညာ ဘြဲ႔ အေျခခံ လည္း မျပည္႔စံုတဲ႔

(၃)ရက္ ဗီဒီယို အႏုပညာသမား တစ္ေယာက္ ေဟာလီး၀ုဒ္မွာ

ေျခခ်ႏုိင္ဖို႔ဆိုတာ လြယ္လွသည္႔ အလုပ္မဟုတ္ပါ။

အရြယ္လြန္ ကာနီးမွ ဒါရိုက္တာ လက္ေထာက္ရဲ႔ ေအာက္စြဲကို ထီးမိုးေပးဖို႔

ဆိုတာကလည္း လြယ္ေတာ႔မည္ မဟုတ္။

အသက္ (၂၀) ေလးေတြနဲ႔ ျပိဳင္ရေတာ႔ (ဇြဲ) မွာ မယွဥ္သာလွ။

(၁၆)

စနစ္ကို သိတာေၾကာင္႔

စိတ္ကူးရတာ လြယ္ေပမဲ႔ လက္ေတြ႔မွာ မလြယ္ပါ။

ဒါေၾကာင္႔ အေမရိကန္ ေတြရဲ႔ Professionalism  ကိုသိရင္ ၊

ယွဥ္ျပိဳင္ရမဲ႔ ပတ္၀န္းက်င္ အေနအထားကို သိရင္

ေက်ာင္းဆက္တက္ဖို႔ ကလည္းမလြဲ

အႏုပညာ ဆက္စည္းပူးဆိုတာက လည္း

အသက္ (၂၀) ေက်ာ္ေလးေတြ စားပြဲထိုး လုပ္ရင္း

စြန္႔လႊတ္ၾကိဳးစားေနၾကတာ ၊ ရိုက္သတ္လို႔ပင္ မကုန္ႏိုင္

အနဲဆံုး (၅) ႏွစ္ အေမရိကန္ ေျမေပၚက မခြာႏုိုင္

ဒီေျမ ..ဒီေျခအေနမွာ …. အႏုပညာအတြက္ ဗ် လို႔ေျပာတာကို

စနစ္ကို သိတဲ႔ ..ေရ..ေျမ..အေနအထားကို နားလည္တဲ႔ ..professional တစ္ေယာက္အတြက္

ယံုရ အခက္ၾကီးပါလ႔ိုပဲ … ေျပာရေတာ႔မွာပဲ …..

အမွန္က .. အခြင္႔အေရးေပၚလာတယ္ … အေမရိကားမွာ ေနခ်င္တယ္…

ရိုးရိုးေလး ..၀န္ခံလိုက္..ရင္မွ … အိေျႏၵရွိဦးမွာပါ…

ေပၚလာတဲ႔ အခြင္႔အေရးကို … ယူမိရင္ ..ဒါ Corruption ရဲ႔ (အစ) ပါပဲ။

ေနာက္ဆံုးေတာ႔ သူခိုး..သူခိုး .. လို႔ေအာ္..ေနတဲ႔သူ … ခိုးရာပါ ပစၥည္းနဲ႔ မိတဲ႔ အျဖစ္ပါပဲ။

(၁ရ)

တကယ္ေျပာင္းလဲခ်င္တယ္ဆိုရင္ …..

တကယ္ေျပာင္းလဲခ်င္တယ္ဆိုရင္ ခရိုနီ ေတြ ဒီလိုစားေနၾကတယ္ ၊ ဟိုအရာရွိ ၊ ဒီအရာရွိၾကီး ေတြခုိးစား ေနၾကသည္ဆိုျပီး ငိုျပေနရံုနဲ႔ မရ ပါ။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ (မဆလ) စိတ္ ၾကီးဆိုးေနသ၍ ျခစားမႈ ဟာရွိေနမွာပဲ

ဒီ (မဆလ) စိတ္ဓါတ္ကို ဘယ္လိုကိုင္မလဲ။ စဥ္းစားထားၾကပါသလား

လယ္သမားေတြ ဒုကၡေရာက္တာပဲေျပာလို႔မရဖူး

ထိေရာက္တဲ႔ လယ္ယာေျမ ေ၀ျခမ္းေရး ၊ လံုေလာက္တဲ႔ ေရေပးစနစ္ ၊ ထိေရာက္တဲ႔ အမေတာ္ေၾကး စနစ္ ၊ စပါး၀ယ္ယူေရးစနစ္ ၊ ျဖန္႔ခ်ည္ေရး စနစ္ ၊ Export / Import ေပၚလစီေတြ စဥး္စားျပီးျပီလား

ျမန္မာႏုိင္ငံက ဆန္ Quality ဟာ ထိ္ုင္းႏုိင္ငံက ဆန္ေတြရဲ႔ Quality ကို မမွီေတာ႔ဖူး။

Research သုေတသန မွီေအာင္ဘယ္လိုလုပ္မွာလဲ

Mechanized farming နဲ႔ contract farming ကို ကိုင္ရာမွာ လယ္သမားေတြ အလုပ္လက္မဲ႔ ျဖစ္လို႔မရ ၊ ႏို္င္ငံပါ ဆူသြားလိမ္႔မယ္။ ဘယ္လို ကိုင္တြယ္မွာလည္း

ထြက္လာတဲ႔ ဆန္ကို ထိုင္းဆန္နဲ႔ ျပိဳင္ျပီး ဘယ္လို ျပိဳင္ေရာင္းမွာလဲ။ marketing plan ရွိသလား

သစ္ေတာေတြကို ဘယ္လို ျပန္စိုက္မလဲ

လူဦးေရတိုးပြားမႈ နဲ႔ညီမွ်တဲ႔ အလုပ္ေတြဘယ္လို တိုးပြားေအာင္လုပ္မလဲ

လူေတြ စားႏုိင္ေသာက္တဲ႔ လခ ၀င္ေငြ ရွိ ရမယ္။ သို႔ေသာ္ Inflation  ၾကီးလို႔မရ

တိုးပြားးလာတဲ႔ လူေတြ အတြက္ သင္႔ေတာ္တဲ႔ အဆင္႔ရွိတဲ႔ affordable housing ကိုဘယ္လိုတည္ေဆာက္မွာလဲ။ ဘယ္မွာေဆာက္မလဲ။ ဘယ္လို ေ၀မွ်ေပးမလဲ

ကခ်င္ ၊ ကရင္ နဲ႔ တိုင္းရင္းသားေတြ အေပၚ မတရားဖူးလို႔ ဆိုရင္ သူတို႔ေက်နပ္ႏုိင္မဲ႔

Federalism plan ရွိသလား။ စဥ္းစားထားျပီးျပီလား။

State Rights နဲ႔ Federal Rights ေတြကို တကယ္နားလည္ ရဲ႔လား။

Parliamentary Democracy လား Republic လား။

Judiciary System မွာ Apellate Courts ေတြကို ဘယ္လို distribute လုပ္မလဲ

တရားရံုးေတြ ေငြလိုရင္ ဘယ္သူကေပးမွာလဲ

တရားသူၾကီးေတြ လဘ္စားရင္ ၊ အစိုးရ အရာရွိၾကီးေတြ လဘ္စားရင္ ဘယ္လို အေရးယူမလဲ

ဘယ္ဟာ ကို လဘ္စား တယ္လို႔သတ္မွတ္မွာလဲ

ႏုိင္ငံေရး အရ လဘ္စားတယ္ဆိုျပီး လက္စားေခ်မႈ ေတြ မရွိေအာင္ ၊ ဘယ္လို္ တားမလဲ

သမၼတကိုေသာ္၎ ၊ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ကိုေသာ္၎ ၊ ဘယ္လို Impeach လုပ္မလဲ

ဘယ္အရာဟာ  Impeachable offense လဲ။

အစိုးရ မလုပ္ႏုိင္တဲ႔ ဥပေဒေတြရွိသင္႔သလား ၊ ဘာေတြလဲ

အစိုးရ နဲ႔ လႊတ္ေတာ္မတဲ႔ရင္ဘာလုပ္မလဲ

ပါကစၥတန္မွာလို အစိုးရ အဖြဲ႔နဲ႔ တရားသူၾကီးခ်ဳပ္ ၊ တရားသူၾကီးအဖြဲ႔ မတဲ႔ရင္ဘာလုပ္မလဲ

ျပည္နယ္ေတြကုိ လူမ်ိဳးအရသတ္မွတ္မွာလား ၊ ပထ၀ီအေနအထားရ သတ္မွတ္မွာလား

တိုင္းရင္းသား ျပည္နယ္အတြင္းမွာေနတဲ႔ လူနဲစုေတြ ကိုတရားမွ်တမႈ ရွိေအာင္ဘယ္လိုစီမံမလဲ

ျငိမ္းခ်မ္းေရးရရင္ တိုင္းရင္းသား စစ္သားေတြကို ဘယ္လိုေနရခ်ထားမလဲ

သူတို႔ရဲ႔ တပ္ေတြကို ဘယ္လို မွ်တေအာင္ ဘယ္လို ဖြဲ႔စည္းမလဲ ၊ ဘယ္သူအမိန္႔ နာခံရမွာလဲ

အုပ္ခ်ဳပ္မဲ႔ တုိင္းရင္သား ပညာတတ္ ေတြ လံုေလာက္ရဲ႔လား

ျပည္နယ္ေတြ တိုးတက္ေအာင္ဘယ္လိုလုပ္မလဲ

အစိုးရဆိုတာ ျပႆနာေပါင္း ေသာင္းေျခာက္ေထာင္ ကိုတာ၀န္ယူရပါတယ္။

စဥ္းစားထားရပါတယ္။

Macro level ကေပၚလစီကိုစဥ္းစားရသလို

micro level က implementation ကိုစဥ္းစားရပါတယ္

ေငြရွိရဲ႔လား ၊ ေျခးမလား ၊ အတိုး ကဘယ္ေလာက္လဲ

စသသည္ျဖင္႔ ဖက္ေပါင္းစံုက စဥ္းစားထားရပါတယ္။

ေဖ႔စ္ဘုတ္ေပၚတက္ျပီး ဟိုဟာေတြ႔မွ ၊ ဒီဟာေတြ႔မွ  မတရားဖူးဗ် ၊

ကခ်င္ေတြကို သတ္တာရပ္ပါေတာ႔ ၊ ဦးသိန္းစိန္ေျပာေသာ ဦးသိန္းစိန္

၂၀၀၈ constitution ကိုျပင္ပါ

စာသည္ျဖင္႔ မုိးေျပာဂ်ိဳးေျပာတက္ေျပာေနၾကရံု နဲ႔

တိုင္းျပည္ၾကီး ထင္သလို ေျပာင္းလဲလာမည္ ၊ ေကာင္းလာမည္ မဟုတ္ပါ

၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒ ကိုေျပာင္းခ်င္ရင္ ၊ ဘာေတြေျပာင္းသင္႔တယ္၊ ဘယ္လိုေျပာင္းမလဲ

စစ္တပ္ရဲ႔ role က ဒီလို ၊ ခင္ဗ်ားတို႔ကို ဒီလို လံုျခံဳမႈေပးမယ္

Professional စစ္တပ္ျဖစ္ေအာင္ ဒီလုိ ၊ ဒါေတြ လုပ္ေပးမယ္

စစ္တပ္ရဲ႔ ပါ၀င္မႈ ကို ဒီလိုေလ်ာ႔ခ် ရေအာင္ဆိုျပီး

စစ္တပ္နားလည္ေအာင္ လည္းရွင္းျပႏုိင္ရမယ္ ၊ နား၀င္ေအာင္လည္း

ဦးေဆာင္မႈေပးျပီး ၊ နားလည္ေအာင္ ပညာေပး လုပ္ေဆာင္ ႏုိင္ရမယ္။

ငါတို႔ ႏုိင္ျပီ ၊ မင္းတို႔ ၀န္ခံၾက ၊ ေဂ်ာင္းဆို ၊ ဆိုျပီး emotion အရ လုပ္လို႔မရ

ဒါေၾကာင္႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ချမာ တစ္ေယာက္ထဲ ေျဖးေျဖးခ်င္း ေရႊ႔ေနရတာ

ဒါကိုနားမလည္ တဲ႔ သူငယ္နာ မစင္ေသးတဲ႕ တလမ္းသြား ၊ စိတ္ကူးယဥ္သမား

ေတြ အဖို႔ ေဒၚစု ကို အားမရ ႏုိင္ ၊ ေဒၚစု ကို ေ၀ဖန္ၾက  ၊ ဆဲ ၾကေပါ႔

စိတ္ကူးယဥ္တယ္ဆိုတာ လြယ္မွလြယ္ ၊ ျဖစ္ခ်င္တာပဲ သိဖို႔လိုတယ္ ၊

တာ၀န္ သိစရာမလို ၊ အေျဖရွိစရာ မလို

အစိုးရ ဆိုတာက ၊ ႏုိင္ငံေရးသမား ဆိုတာ (တာ၀န္) ယူရတယ္။

ဒါေၾကာင္႔ တခ်ိဳ႔ ကလည္း ႏိုင္ငံေရးသမား လုပ္ရမွကိုေၾကာက္ၾကတာ

Capacity မမွီလို႔ နားမလည္ပဲ ခေလးလို ၊ လိုခ်င္တာပဲ သိဖို႔ လိုတဲ႔

စိတ္ကူးယဥ္သမား ဘ၀မွပဲ ေမြ႔ေလွ်ာေနျပီး

ကေရာင္ကတန္း ယူတိုးပီးရား ၊ ယူတိုးပီးရား ဆိုျပီး စြပ္ေအာ္ေနၾကတာပါ။

ဆက္ရန္